IPO भनेको के हो?

IPO (Initial Public Offering) भनेको कुनै निजी कम्पनीले पहिलो पटक आम जनतालाई आफ्ना सेयरहरू बिक्री गर्न दिने प्रक्रिया हो। यसबाट सर्वसाधारणले त्यो कम्पनीको सेयर (स्वामित्व) खरिद गर्न पाउने हुन्छन्।

IPO मार्फत कम्पनीले निजी (Private) बाट सार्वजनिक (Public) कम्पनीमा रूपान्तरण हुने मौका पाउँछ, जसले गर्दा ठूला लगानीकर्ताको साथमा सर्वसाधारण बाट पनि पुँजी उठाउन सकिन्छ।


विस्तृत व्याख्या:

. पुँजी उठाउने माध्यम (Raising Capital):

कम्पनीहरू IPO ल्याएर बजारबाट पुँजी (capital) उठाउँछन्, जुन पुँजी:

  • व्यवसाय विस्तार,
  • ऋण घटाउने,
  • नयाँ प्रोजेक्ट सञ्चालन गर्न प्रयोग गर्न ,


. सार्वजनिक हुने प्रक्रिया (Going Public):

IPO भनेको पहिलो पटक कम्पनीको सेयर जनतामाझ खुला गर्ने प्रक्रिया हो। अब जोकोही व्यक्तिले त्यस कम्पनीको सेयर किनेर सेयरधनी बन्न सक्छ।


. नियामक निकाय (Regulatory Oversight):

नेपालमा IPO प्रक्रिया धितोपत्र बोर्ड नेपाल (SEBON) ले नियमन गर्छ। यसले नियमहरू पालना भइसकेको कि छैन भनेर जाँच गर्छ समानता, पारदर्शिता सुरक्षा सुनिश्चित गर्छ।

SEBON : https://sebon.gov.np


. सेयर कारोबार कहाँ हुन्छ? (NEPSE Platform):

IPO पछि, सार्वजनिक सेयरहरू नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (NEPSE) मा कारोबार हुने गर्छन्।

 NEPSE : https://nepalstock.com


. लगानीकर्ताको लागि अवसर (Investor Opportunity):

IPO मार्फत सामान्य व्यक्तिहरू पनि कम्पनीको प्रारम्भिक चरणमै सेयर किन्न सक्छन्, जसले दीर्घकालीन रूपमा मुनाफा (profit) दिने सम्भावना हुन्छ।


IPO प्रक्रिया सिक्ने केही उपयोगी भिडियोहरू:

 

Comments